ارتباطات چیست؟ ارتباطات، فرآیندی است آگاهانه یا ناآگاهانه، خواسته یا ناخواسته که به وسیله آن میتوانیم احساسات و نظرات خود را در قالب پیامهای کلامی و غیر کلامی یا بیان و ارسال کنیم یا دریافت و ادراک نماییم. پس میتوان از این تعریف، پارامترهای موجود در ارتباطات را چنین برشمرد: 1- ارتباطات یک فرآیند است. 2- ارتباطات میتواند خود آگاه یا ناخودآگاه باشد. 3- آنچه که در ارتباطات رد و بدل میشود، پیام است. 4- پیامها در ارتباطات به دو دسته کلامی و غیر کلامی تقسیم میشوند. 5- در ارتباطات، فرد یا در موقعیت یک فرستنده پیام است یا گیرنده پیام و یا هر دو. فرآیند ارتباطات، میتواند کاملاً تصادفی باشد (ارتباطات ناگهانی) فرآیند ارتباطات، میتواند بیانگر احساسات باشد (ارتباطات عاطفی) فرآیند ارتباطات، میتواند بیانگر اهداف خاصی باشد (ارتباط بیانگر) سطوح برقراری ارتباط در فرآیند ارتباطات: مردم در سه سطح درون فردی، میان فردی و عمومی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند: 1- ارتباطات درون فردی: ارتباط با خود: پرورش افکار، تصمیمگیری، گوش دادن و خودنگری 2- ارتباطات میان فردی: ارتباط با دیگران: گفت و گو ، مصاحبه و مذاکره 3- ارتباطات عمومی: ارتباط با گروه انواع ارتباطات عمومی: 1- ارتباطات مستقیم: در این نوع ارتباط، فرد به طور مستقیم و چهره به چهره پیام خود را منتقل میکند. 2- ارتباطات غیر مستقیم: در این نوع ارتباط، فرد به طور غیر مستقیم و از طریق کانالهایی چون رادیو و تلویزیون پیام خود را منتقل میکند. ویژگیهای ارتباطات: 1- ارتباطات، فرایندی پویا است: قابل تغییر است. 2- ارتباطات، فرآیندی پیوسته است: غیر قابل ایستا است. 3- ارتباطات، فرآیندی برگشت ناپذیر است: غیر قابل جبران است. 4- ارتباطات، فرآیندی تعاملی است: چرخهای از کنشها و واکنشها است. 5- ارتباطات فرآیندی محتوایی (زمینهای) است: تجربه مدار و دانش محور است. فرهنگ و ارتباطات: فرهنگ و ارتباطات، رابطه مستقیمی با هم دارند. ارتباطات مستقیماً تحت تأثیر فرهنگ است و فرهنگ نیز پدیدهای ارتباطی است. فرهنگ چیست؟ فرهنگ، متشکل از مجموعهای است که نظام تعبیه و تفسیر مشترک دارند. مؤلفههای فرهنگ: 1- ملیت 2- مذهب 3- گرایشهای سیاسی 4- طبقات اجتماعی- اقتصادی 5- جنسیت 6- سرگرمیها 7- ریشهها و سوابق خانوادگی و وضعیت تأهل 8- منطقه کشوری انواع رابطه بین فرهنگ و ارتباطات انسانی: 1- ارتباط درون فرهنگی: برقراری ارتباط با فردی که با وی علقهی فرهنگی داریم مانند ارتباطی که طرفدار یک تیم فوتبال با طرفدار تیم دیگری برقرار میکند. 2- ارتباط میان فرهنگی: برقراری ارتباط با فردی که هیچ گونه علقهی فرهنگی با وی نداریم یا دارای پیوند فرهنگی ضعیفی با وی هستیم. مانند ارتباطی که یک ایرانی با یک امریکایی برقرار میکند. چند فرهنگی (آمیخته فرهنگ): پدید چند فرهنگی در جوامعی وجود دارد که از گروههای فرهنگی مختلف تشکیل شدهاند. مانند جامعه امریکا که به دلیل تنوع نژادی یک کشور چند فرهنگی است. مؤلفههای ارتباطات: 1- منبع (فرستنده) 2- مقصد (گیرنده) 3- کانال (مجرا) 4- پیام 5- بازخور 6- محیط ارتباطی 7- اختلال منبع (فرستنده): آنچه که به عنوان یک برقرار کننده ارتباط بر چگونگی ارتباط و تعبیر و تفسیر ما از محرکهای ارتباطی تأثیر میگذارد، صافی ادراکی ماست. این صافی ادراکی عبارتند از: فرهنگ ، مهارتهای ارتباطی، وضعیت فیزیکی، وضعیت روحی، تجربهها، باورها، خاطرات و انتظارات. ویژگیهای منبع: آنچه که در ما به عنوان یک آغازگر ارتباط و فرستنده پیام اتفاق میافتد: 1- ایده یا نیاز به برقراری ارتباط، حواس را تحریک میکند. 2- تصمیم میگیریم با بهرهگیری از نمادهای زبانی، ارتباط برقرار کنیم (رمز). 3- به حافظه و تجربیات قبلی خود مراجعه کرده تا نمادهای زبانی مناسب را برای انتقال پیام خود بیابیم. (رمزگزاری) مقصد (گیرنده): آنچه که به عنوان یک دریافت کننده پیام بر تعبیر و تفسیر ما از محرکهای ارتباطی تأثیر میگذارد، صافی ادراکی ماست. این صافی ادراکی عبارتند از: فرهنگ، مهارتهای ارتباطی، وضعیت فیزیکی، وضعیت روحی، تجربهها، باورها، خاطرات و انتظارات. ویژگیهای مقصد: آنچه در ما به عنوان یک دریافت کننده پیام اتفاق میافتد: 1- محرکها با ایجاد نیاز به برقراری ارتباط، حواس ما را تحریک میکنند. 2- نمادهای زبانی (رمزها) را به شکلی نامشخص دریافت میکنیم. 3- از حافظه و تجربیات قبلی خود در جهت معنا کردن نهادها استفاده میکنیم. (رمزگشایی) 4- اطلاعات را ذخیره میکنیم. 5- بازخور را میفرستیم. نکته: پیام رمزگشایی شده توسط دریافت کننده، با پیام رمزگذاری شده به وسیلة منبع یکسان نیست، زیرا سیستم نمادی هر فرد با توجه به مجموعهای خاص از ادراکات همان فرد شکل میگیرد. با توجه به صافیهای ادراکی متفاوت در افراد مختلف، رمزهایی که از این صافیها عبور میکنند به اشکال متفاوتی ظاهر میشوند.